Μέτρηση Βασικού Μεταβολισμού
RMR (RESTING METABOLIC RATE)
Ο Βασικός Μεταβολικός Ρυθμός Ηρεμίας RMR ορίζεται ως η ελάχιστη ενεργειακή απαίτηση, για την επιβίωση του οργανισμού σε ανάκλιση και επηρεάζεται από μία σειρά παραγόντων όπως: μάζα σώματος, σύσταση σώματος (λιπώδης ιστός – μυϊκή μάζα), ηλικία, φύλο και ορμόνες. Ο μυϊκός ιστός “καίει” περισσότερες θερμίδες από τον λιπώδη ιστό. Έτσι ένα άτομο με περισσότερο μυϊκό ιστό θα έχει υψηλότερο RMR. Επιπλέον, ο μεταβολισμός επηρεάζεται σημαντικά από παράγοντες όπως:
• Ηλικία
• Φύλλο
• Γενετικοί παράγοντες
• Ορμονικοί παράγοντες
• Βάρος
• Σύνθεση Σώματος
• Φαρμακευτική αγωγή
• Άσκηση
Η μέτρηση του μεταβολισμού σας δείχνει με ακρίβεια την ημερήσια ενεργειακή δαπάνη του οργανισμού σας, όταν βρίσκεται σε ανάπαυση. Συγκεκριμένα, υπολογίζοντας τις θερμιδικές μας ανάγκες από τη μία και μετρώντας την ενεργειακή πρόσληψη από την άλλη, μπορούμε να γνωρίζουμε αν βρισκόμαστε σε ενεργειακό έλλειμμα, πλεόνασμα ή ισορροπία. Ο υπολογισμός των προσλαμβανόμενων θερμίδων αποτελεί μία διαδικασία που χρήζει κοινής αποδοχή κάτω από συνθήκες απόλυτης ηρεμίας .
Τι είναι η έμμεση θερμιδομετρία;
Η έμμεση θερμιδομετρία μετρά τη θερμότητα που παράγεται από το μεταβολισμό, υπολογίζοντας το οξυγόνο που καταναλώνεται (VO2) για την καύση των διατροφικών υποστρωμάτων (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπη), το παραγόμενο από την καύση διοξείδιο του άνθρακα (CO2) και την αποβολή αζώτου (με τη μορφή ουρίας) έχοντας έτσι ένα μέτρο του μεταβολικού ρυθμού. Η έμμεση θερμιδομετρία μετρά την ανταλλαγή αερίων στους πνεύμονες (κατανάλωση Ο2 και παραγωγή CO2. Συγκεκριμένα, με τη διαφορά στην ποσότητα και τη χρήση ενός μαθηματικού τύπου υπολογίζουμε τον βασικό μεταβολισμό.
Ποια είναι η διαδικασία μέτρησης του Βασικού Μεταβολισμού;
Ο RMR (Βασικός Μεταβολικός Ρυθμός Ηρεμίας) είναι δυνατόν να μετρηθεί μετά από νηστεία 4-6 ωρών, για την αποφυγή τροφικής θερμογένεσης και σε κατάσταση απόλυτης ηρεμίας σε θερμοκρασία περιβάλλοντος. Αναλυτικότερα:
- Ο εξεταζόμενος κάθεται ήρεμος σε καρέκλα για 15 λεπτά.
- Τοποθετείται μάσκα με σκοπό να εξασφαλιστεί η ορθή μέτρηση των αερίων σε κλειστό κύκλωμα αναπνοής.
- Στο τέλος του τεστ τα αποτελέσματα ανακοινώνονται από το διαιτολόγο μαζί με την πιθανή απόκλιση από την αντίστοιχη μέτρηση των απλώ εξισώσεων.
- Παραχωρούνται τα αποτελέσματα στον εξεταζόμενο σε έντυπη μορφή.
Τι πρωτόκολλο πρέπει να
ακολουθήσω για τη μέτρηση;
Για τη μέτρηση του μεταβολισμού πρέπει να ακολουθηθεί ένα συγκεκριμένο πρωτόκολλο με στόχο την διασφάλιση σωστών αποτελεσμάτων. Συγκεκριμένα, την ημέρα της μέτρησης διασφαλίστε ότι:
- Δεν έχετε φάει για τουλάχιστον 4-5 ώρες πριν την μέτρηση.
- Δεν έχετε ασκηθεί για τουλάχιστον 12 ώρες.
- Δεν έχετε καταναλώσει καφεΐνη για τουλάχιστον 5 ώρες.
- Απέχετε από σκευάσματα που επιταχύνουν τον μεταβολισμό για τουλάχιστον 4 ώρες.
- Δεν έχετε καπνίσει για τουλάχιστον 1 ώρα.
Η σημασία του πραγματικού RMR
Με σκοπό να επιτευχθεί η καταλληλότερη ανάπτυξη ενός προσαρμοσμένου στον ασθενή διατροφικού πλάνου η γνώση του RMR (Βασικός Μεταβολικός Ρυθμός Ηρεμίας) είναι απαραίτητη. Ειδικότερα, οι επιστήμονες υγείας, οι οποίοι δεν είχαν πρόσβαση σε συστήματα μετρήσεων, βασίζονταν σε εκτιμήσεις του RMR μέσω εξισώσεων. Επειδή ο μεταβολισμός είναι διαφορετικός μεταξύ των ατόμων, οι εκτιμήσεις οδηγούν πολύ συχνά σε λάθη και μη ακριβή θερμιδικά ισοζύγια. Η χρήση των εξισώσεων μπορεί συχνά να οδηγήσει σε αποκλίσεις της τάξης του 40%, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να υποσιτίζονται ή να υπερσιτίζονται και να μην επιτυγχάνουν τον στόχο που έχουν θέσει.
Η πιο αξιόπιστη μέθοδος προσδιορισμού των θερμιδικών απαιτήσεων είναι μέσω της μέτρησης του Βασικού Μεταβολικού Ρυθμού Ηρεμίας που βασίζεται στην κατανάλωση οξυγόνου κατά την αναπνοή.